Соціально-психологічна реабілітація науково-педагогічних працівників засобами ландшафтної терапії

Автор(и)

  • A. B. Altanova Національний університет біоресурсів і природокористування України image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.31548/hspedagog13(3).2022.126-135

Анотація

У статті висвітлені сутність ландшафтної терапії як міжнаукового поняття та місце цього методу серед інших засобів соціально-психологічної реабілітації; виявлені психолого-естетичні аспекти сприйняття людиною ландшафтних комплексів як засобу соціально-психологічної реабілітації. Застосування методу ландшафтної терапії представлено в контексті трьох найбільш сучасних і перспективних підходів у міжнародній соціальній роботі: підхід, що базується на сильних сторонах клієнтів; підхід, орієнтований на «наснаження» або «активізацію» клієнтів та концепція зеленої соціальної роботи. У статті доводиться хибність підходу до ландшафтної терапії лише як до природного фону під час застосування, так би мовити, основних методик арт-терапії. Описані форми застосування ландшафтної терапії у соціальних практиках, прийнятих у світі (наприклад, садотерапія в лікарнях і реабілітаційних центрах), та соціальних практиках, які запроваджено в НУБіП України. Визначено категорії НПП, для яких ландшафтна терапія є найбільш рекомендованою. Наголошено, що лікувально-реабілітаційний вплив ландшафтної терапії під час роботи з НПП спрямований, крім отримання естетичного задоволення, ще й на оптимізацію негативних емоційних станів. Проананлізовано стан вивчення проблеми впливу різних типів ландшафтних екосистем на психоемоційну сферу людини. Ландшафтна терапія як автономна методика соціально-психологічної реабілітації сприймається у світі як дієвий інструмент впливу на клієнтів і пацієнтів з цілим рядом психічних, соціальних і фізичних проблем. Як близькі за концепцією з ландшафтною терапією галузі, у світі активно розвиваються екотерапія (природотерапія) та гарденотерапія (терапевтичні сади). З’ясовано реабілітаційний потенціал засобів ландшафтної терапії в умовах санаторно-курортного лікування. Подано результати емпіричного дослідження, проведеного на базі НУБіП України з вивчення щоденних (рутинних) технік самовідновлення НПП впродовж робочого дня.

Посилання

Achkevych O. Prohulyanka-ekskursiya kolektyvu mekhaniko-tekhnolohichnoho fakultetu NUBiP Ukrayiny po pryholomshlyvomu landshaftnomu parku «Oleksandriya» ta khramovomu kompleksom v s. Buky. 25 zhovtnya 2021 r. URL: https://nubip.edu.ua/node/100333

Achkevych O. Nishcho tak ne obyednuye kolektyv, yak vidpochynok razom (ekskursiya kolektyvu NUBiP Ukrayiny do Natsionalnoho parku «Mezhyhirya»). 28 veresnya 2021 roku. URL: https://nubip.edu.ua/node/98240

Buchko ZH. I. Estetychni yakosti landshaftiv u konteksti vykorystannya ta zberezhennya humanistychnoho resursnoho potentsialu rehionu: Dys... kand. heohr. nauk: 11.00.01 / Chernivetskyy natsionalnyy un-t im. Yuriya Fedkovycha. Chernivtsi, 2001. 178 c.

Voznesenska L.O. Landshaftna art-terapiya: mozhlyvosti vykorystannya v sotsialniy sferi. S. 35-45. Naukovi studiyi iz sotsialnoyi ta politychnoyi psykholohiyi. Zbirnyk statey. Kyiv, 2008.Vypusk 20 (23). 228 s.

Hatalska N.V. Teoretyko-metodolohichni aspekty formuvannya estetyky parkovoho seredovyshcha. Dys. na … dok. arkhitektury / 18.00.01 – Teoriya arkhitektury, restavratsiya pamyatok arkhitektury, Kharkivskyy natsionalnyy universytet budivnytstva ta arkhitektury. Kharkiv, 2020. 420 s.

Heyko S., Lauta O. Misto, de «zhyve» Boh. Humanitariyi podorozhuyut slavetnoyu Vinnychynoyu. 4 zhovtnya 2021 roku. URL: https://nubip.edu.ua/node/98645

Hrozdynskyy M. D., Savytska O. V. Estetyka landshaftu. Kyiv : polihraf. tsentr «Kyivskyy universytet», 2005. 183 s.

Dirin D. A., Popov Ye. S. Otsenka peyzazhno-esteticheskoy privlekatelnosti landshaftov : metodologicheskiy. Izv. Altay. gos. un-ta. 2010. № 3. S. 120–124.

Ishchuk R. Riven psykholohichnoyi adaptovanosti lyudyny v riznykh typakh landshaftnykh ekosystem. Zrównoważony rozwój. Debiut naukowy. 2011. s. 369-375.

Kravets O. M., Ryabyev A. A. Kurortolohiya : pidruchnyk; Kharkiv. nats. un-t misk. hosp-va im. O. M. Beketova. Kharkiv: KHNUMH im. O. M. Beketova, 2017. 167 s.

Kryzhanovskaya N. YA. Osnovy landshaftnoyi arkhitektury ta dyzaynu: pidruchnyk / N. YA. Kryzhanovska, M. A. Votinov, O. V. Smirnova; Kharkiv. nats. un-t misk. hosp-va im. O. M. Beketova. Kharkiv : KHNUMH im. O. M. Beketova, 2019. 348 s.

Landshaftoterapiya v Karpatakh. URL: https://hutir.org/ozdorovlenie/landshaftoterapiya

Landshaftoterapiya – lecheniye krasotoy kurortnykh peyzazhey. URL: http://sankurtur.ru/methods/364/

Semyhina T. Suchasna sotsialna robota. Kyiv: Akademiya pratsi, sotsialnykh vidnosyn i turyzmu, 2020. 275 s.

Semashko T. Humanitariyi shlyakhamy slavnoyi istoriyi (poyizdka do m. Baturyn NPP humanitarno-pedahohichnoho fakultetu). 5 lystopada 2018 roku. URL: https://nubip.edu.ua/node/52557

Semyhina T. Mizhnarodna sotsialna robota: priorytety ta standarty. Kyiv: Akademiya pratsi, sotsialnykh vidnosyn i turyzmu, 2021. 175 s., s. 27-41.

Sportyvno-ozdorovchyy tabir «Akademichnyy» NUBiP Ukrayiny. URL: https://nubip.edu.ua/node/92408

Suchasni teoriyi sotsialnoyi roboty: Antolohiya [upor. T. Semyhina]. Kyiv: Akademiya pratsi, sotsialnykh vidnosyn i turyzmu, 2021. 160 s.

Terrenkur, tropy zdorovya na kurortakh. Istoriya. Pokazaniya i ogranicheniya. URL: http://sankurtur.ru/methods/368

Andrews, G. Landscapes of well-being / T. Brown, G. Andrews, S. Cummins, B. Greenhough, D. Lewis, and A. Power (eds.) Health Geographies: A Critical Introduction. 2017. Oxford: Wiley-Blackwell, pp. 59–75.

Hettner A. Die Geographie. Ihre Geschichte, ihr Wesen und ihre Methoden. Breslau : Ferdinand Hirt Verlag, 1927. 463 s.

Gesler, W. Therapeutic landscapes: Medical issues in light of the new cultural geography. Social Science & Medicine, 1992. 34(7), 735–746.

Kaplan, S. The restorative benefits of nature: Toward an integrative framework. Journal of Environmental Psychology, 1995. 15(3), 169–182.

Kearns R.A. and Moon, G. From medical to health geography: Novelty, place and theory after a decade of change. Progress in Human Geography, 2002. 26, 605–625.

Завантаження

Опубліковано

2022-12-14

Номер

Розділ

Статті